Bursa’da Renault, Tofaş ve Coşkunöz işçilerinin ardından 1000 kişinin çalıştığı Mako işçileri de iş bırakarak direnişe başladı. Böylece Bursa’da üretimi durdurarak direnişe geçen işçi sayısı 12 bini aştı. Patronların işçilerin 4 maddelik talebini kabul etmemesi halinde önümüzdeki günlerde daha fazla fabrikanın direnişe katılacağı bildirildi.
Bir süredir fabrika içinde yaptıkları yürüyüşle Türk Metal’in protesto eden Mako işçileri, bugün sabah saat 08.00’da iş bırakarak direnişteki yerini aldı. Direnişe Mako’nun far ve silecek gibi malzemeler üreten iki fabrikasından toplam 1200 işçi katılırken, fabrikada üretim tamamen durdu. Renault ve Coşkunöz işçileri kitlesel bir yürüyüşle Mako işçilerini destek verdi. Valeo işçileri de direnişe çıkan işçileri yalnız bırakmadı. “İçerde sendika istemiyoruz”, “Omuz omuza”, “Alçaklara kar yağıyor üşümedin mi, sen bu işin sonunu düşünmedin mi?”, “Yaşasın işçi dayanışması” sloganlarını atan işçilere fabrika önünden geçen araçlar da kornalarına basarak destek verdi. Mako işçilerinin bir kısmı içeride kalırken diğer işçiler fabrikanın karşısında dizildiler. Direniş karşılıklı slogan ve alkışlarla sürerken, Türk Metal İşyeri Baştemsilcisi Şinasi Ongan’ın temsilcilik odasına gelişi “Defol git Şinasi”, “Şinasi şaşırma sabrımızı taşırma”, “Şinasi saysana kaç kişiyiz baksana” sloganlarıyla protesto edildi.
TALEPLER AYNI
Fabrikalarda 06.30-16.00, 16.00-01.30, 08.00-16.00, 16.00-24.00, 24.00-08.00 ve özel vardiya olarak adlandırılan 08.00-20.00 ve 20.00-08.00 vardiyaları bulunuyor. Direniş yerinde görüştüğümüz işçiler Renault ve Tofaş’ın ardından direnişe katılma kararı aldıklarını ancak vardiyaların dağınık olması nedeniyle bağı kurmakta zorlandıkları için direnişe biraz daha geç katıldıklarını söylediler. Taleplerinin Renault, Tofaş ve Coşkunöz işçileriyle aynı olduğuun anlatan işçiler “Zaten bunlar işçi temsilcileriin yaptığı ğgörüşmeler sonucu ortaklaşılan tüm işçilerin talepleri” dediler.
Diğer fabrikalar gibi Bosch sözleşmesi ve Türk Metal yöneticilerinin sendikadan istifa eden işçilere yönelik saldırısının bardağı taşıran son damla olmuş.
Bosch’ta ayrı imzalanan sözleşmeyle aynı yıl çalışmış işçiler arasında 500-550 lira fark olduğunu anlatan işçiler, “Türk metal her sözleşme döneminde tavşana kaç tazıya tut diyordu. Bize siz yan sanayisiniz sayınız az onun için bir şey yapamıyoruz diyorlar. Tofaş işçilerine de yan sanayinin durumu kötü o nedenle MESS sözleşmesinde sizin için daha iyi zam alamıyoruz diyor. Böyle diye diye yıllarca bizi oyaladılar ama artık yeter” diye konuştu.
İşçiler artık Türk Metal’in adını bile anmak istemiyor. “Sendika temsilcimizi kendimiz seçmek istiyoruz” diyen hemen ardından “Ama Türk Metal değil” diye ekliyor. Türk Metal yöneticilerinin kurdukları hanedanlıkta işçinin parasıyla sefahat sürdüğünü söyleyen işçiler peşi sıra yaşadıklarını anlatıyorlar: “Taşeron bir işçi vardı bu eylemlere destek oldu diye Şinasi tokat attı… Bir çok arkadaşımızın işten atılmasına neden oldular. En ufak bir itirazda bulunduğu için daha bayrak öncesi 20 arkadaş tazminatsız işten atıldı. Baskı, tehdit ve zorbalıkla sindirmeye çalıştılar… Taleplerimizi hiçbir zaman dikkate almadılar.”
HERKES MAĞDUR
İşçiler verdikleri mücadelenin ne kadar önemli olduğunu farkında. Direnişin sadece metal değil diğer sektörlere de yayılabileceğini anlatan işçiler, “Tekstil sektörünün durumu daha iyi değil. Onlar da mağdur. Bu mücadele tetikleme olacak. Türkiye’ye yayılacak. Bi iş zincirleme gidecek ama nereye gidecek bakacağız” diye konuştular.
AİLELERDEN TAM DESTEK
Geçim sıkıntısını paylaştıkları ailelerinden de tam destek almış işçiler. Kimilerinin eşleri önceleri tedirgin olmuş. İşsizlik korkusu nedeniyle. Onları Tofaş ve renault’daki direnilere götürmüşler, işçi eşleriyle görüştürmüşler. Kimileri de işçi eşlerinin eylem ve açıklamalarını izletmiş. “Bunları izleyince tabi ikna oldular ve bize tam destek verdiler” diyen bir işçi, kimi arkadaşlarının ailelerinin ise eylemleri izledikçe “Siz neden yapmıyorsunuz. Neden hakkınızı aramıyorsunuz” diye hesap sorduğunu anlattı.
TAŞERON İŞÇİLER VAR
MAKO’da sendika üyesi olmayan 300 kadar da taşeron işçi var. Çoğu genç. Kadrolu işçilere göre daha düşük ücret alıyorlar. İş bırakma nedeniyle onlar da iş durdurmak zorunda kaldı. Az sayıda taşeron işçi kısa süreliğine eyleme katılırken, çoğunluk ise kenarda durarak yapılan eylemi izledi. Henüz bir bağları yok. Bağ kurmak için girişimde, “Taşeron işçiler kadroya alınsın” talebi de yok. Aynı işi yapmalarına karşın kendilerini ayrı taraflarda görüyorlar. Kadrolu işçilere taşeron işçileri sorduğumuzda “Onların işvereni farklı, sendikalı değiller. Onlar için bir şey yapamayız” diyor. Taşeron işçiler ise “Eylemi onlar yapıyor bizimle ilgisi yok” diyor.
ÖLMEK VAR DÖNMEK YOK!
Direnişin başlamasından iki saat sonra Mako Genel Müdürü Erol Bakan işçilere açıklama yaptı. MESS ile yapılan toplantıda alınan kararları duyuran Bakan, eylemin sürmesi halinde fabrikanın kapanabileceğini söyledi. İşçilerin eyleminin yasa dışı olduğunu ileri süren Bakan, MESS’in ve işverenin ‘ricasını’ ileterek bu eyleme son verilerer bir an önce üretime başlanmasını istedi. İşçilerin taleplerine ilişkin yaptıkları değerlendirmeyi de aktaran Bakan, imzalanan sözleşmenin değişmesi gibi bir durumun olamayacağını ve 2017’ye kadar geçerliliğinin olduğunu söyledi. Sözleşmeyi delmeden ilave iyileştirme yapmak için yol aradıklarını anlatan Bakan, bunun için 1 ay süre gerektiğini söyledi. Konuşmayı sessizce dinleyen işçilerin Bakın’nı sözlerine yanıtı ise “Ölmek var dönmek yok, “İşçiyiz haklıyız kazanacağız”, “direne direne kazanacağız” sloganları oldu.
Coşkunöz patronlarından Oya Öney bugün sabah işçilerle toplantı yaptı. İşlerin zor olduğunu ellerindeki projelerin iptal olabileceğini belirterek işçilerden işbaşı yapmalarını istedi. Ağlamaklı bir ses tonuyla konuşan Öney, işbaşı yapan işçiler hakkında hiçbir işlem yapmayacakları sözünü verdi. İşçilerin tepkisi ise sert oldu. Talepler karşılanana kadar vazgeçmeyeceklerini dile getiren işçiler “Ölmek var dönmek yok” sloganını attı. Patron Öney, işçilerin tepkisi üzerine direniş yerinden ayrılmak zorunda kaldı.
TOFAŞ’TA binden fazla işçi fabrika içerisinde 4. gününe girdi. Bugün bir işçi direniş yerinden ayrıldı. Ancak ayrılma sebebi yılgınlık değil yeni bir çocuğunun olması. Arkadaşları yeni olacak çocuğun adını merak ediyor.
TOFAŞ işçisi ‘işçi bayramı geçti diyorlar. Daha yeni başlıyor” diyor.
TOFAŞ İŞÇİSİ YAZILI BELGE İSTİYOR
TOFAŞ CEO’su, fabrika içinde bulunan işçilere, “yarın üretimin başına geçin bugünleri unutalım. Sendika değiştirmek sizin kararınız ona bir şey diyemeyiz. İşten atmalarda olmayacak. Çarşamba işi yapın” dedi. İşçiler ise zam hakkında bir şey söylenmemesine tepkili. İşçiler, “bu sözleri çok duyduk yazılı belge haline getirilip taleplerimiz kabul edilmezse direniş devam edecek” dedi.
CAM İŞÇİLERİ: DİRENİŞ YAYGINLAŞMALI!
TOFAŞ işçilerine, Şişe Cam işçileri ziyarette bulundu. Cam işçileri adına konuşan Serkan Bircan, “biz yedi gün direndikten sonra patronlar kol kola girip grevimizi yasaklamıştı. Biz o zaman ‘patronlar ortak biz neden işçiler olarak ortak olmayalım’ dedik. Şimdi buraya birlik olduğumuzu göstermek için geldik” dedi. Sermayenin işçilere yönelik saldırılarının arttığı bu dönemde Reno, Tofaş, Coşkunöz, Mako işçilerinin direnişinin çok önemli olduğunu vurgulayan cam işçisi Bircan, “tüm Türkiye’de işçiler olarak sahip çıkmalıyız. Bu direnişin üzerine titremeliyiz. Ne kadar yaygınlaşırsa o kadar büyüyecek” dedi.
NOBEL OTOMOTİV İŞÇİSİ AYAKTA
Orhan Holding’e bağlı otomotiv yan sanayi fabrikası Nobel Otomotiv işçileri de ayakta. TOFAŞ ve Renault direnişlerini ziyaret ettikten sonra çektikleri görüntüleri sosyal paylaşım sitesine koyunca, insan kaynakları, işçileri fotoğrafları kaldırmaları yönünde tehdit etti. Buna tepki gösteren işçiler, bir yandan da yaptıkları toplantılarla Türk Metal’den istifa etme kararı aldı. “Bir işçi bile işten atılırsa üretimi durdururuz” uyarısında bulunan işçiler, tüm işçiler kart basana kadar turnikelerin önünde nöbet tutuyor. İşçiler bugün de son işçinin kart basmasının ardından slogan ve alkışlarla makine başlarına yürüdü. İşçileri engellemek isteyen Türk Metal Baştemsilcisinin üzerine yürüyerek “Sen kimsin bize engel oluyorsun” diyen işçiler eylemlerini kararlılıkla sürdürerek makinelerinin başlarına geçti. (Bursa/EVRENSEL)